Toerisme is goed voor 15% van het BBP in Spanje. Het is een sector die veel mensen tewerkstelt en die daardoor veel gewicht in de economische realiteit werpt. Daarom moet Spanje eraan werken om deze zomercampagne zo succesvol mogelijk te maken.
In het pre-pandemische tijdperk was Spanje een wereldwijde motor voor het toerisme. In 2019 ontving het land 83,7 miljoen bezoekers, waarmee het voor het zevende opeenvolgende jaar zijn historische record op het gebied van internationale toeristen aankomsten bereikte. Maar de coronavirus pandemie kwam en daarmee ook de angst voor het reizen. Spanje wil dat deze zomercampagne niet zo rampzalig is als het lijkt en daarom wordt de Spanjaarden gevraagd om door hun eigen land te reizen.
Maar zal het nodig zijn om te blijven wedden op goedkoop toerisme of moet men van strategie veranderen en op zoek gaan naar de meerwaardezoeker onder de toeristen?
Pedro Aznar, hoogleraar economie aan de Esade, is van mening dat het niet gaat om het aantal toeristen, maar om de activiteit die ze uitvoeren: “Twee luxe toeristen leveren meer op dan 60 gewone toeristen.” Van zijn kant verduidelijkt Álex Alegret, professor aan de EAE Business School, dat het noodzakelijk is onderscheid te maken tussen goedkoop toerisme voor een gezin met een laag inkomen en goedkoop zuip-toerisme. ‘De eerste optie is zeer welkom’, zegt hij. En zoals hij het uitlegt, is het goed dat dit soort toeristen komen omdat de toeristische infrastructuur er toch al ligt.
Alegret verzekert dat de meest getroffen steden willen ontsnappen aan dit zuip-toerisme: ‘het is niet winstgevend, hoewel het je in staat stelt een infrastructuur op te vullen, maar je kunt de gemiddelde prijzen niet verhogen of aanpassen, noch een aanzienlijke marge hebben’. Om deze reden dringt hij erop aan dat een hotel de voorkeur zou geven aan een gezin dat komt en drankjes, ijs, aardappelen consumeert … Ook als je 23 bent, kun je kalm en rustig zijn, terwijl het andere toerisme, de dronken bende, de hotelkamer vernietigt, uit het raam springt en andere dwaze aktivieiten ontplooit. Het zijn mensen die niet gaan consumeren en die de hotelkamer gaan vullen met eten, drinken … ze laten je niet herinvesteren.
Er moet aan worden herinnerd dat toerisme de sector is die de werkgelegenheid heeft gecreëerd na de crisis van 2008, en als het niet opnieuw wordt geactiveerd, zal het effect op nationaal niveau zeer groot zijn. De toeristische sector vertegenwoordigt 15% van het BBP, maar in sommige gebieden kan het gewicht oplopen tot 40%. Ook met betrekking tot de vorige recessie legde de Esade-professor uit dat toen de vorige recessie begon, er een liquiditeitscrisis was, maar nu is het probleem de solvabiliteit en de winstgevendheid.
Aznar is van mening dat Spanje ook luxe toerisme aantrekt en dat heeft een heel andere dynamiek. Alegret verzekert dat Spanje niet alleen kan leven van luxe toerisme omdat het niet is zoals IJsland, we hebben nu eenmaal zon- en strandtoerisme. Hij voegt eraan toe dat er inderdaad luxetoerisme is, maar met de infrastructuur die het land heeft, zou het niet rendabel zijn om alleen luxetoerisme te hebben. De hoogleraar van de EAE Business School legt uit dat de toerist van dit jaar die naar Spanje komt, indirect zal zijn, maar alleen dit jaar, niet volgend jaar, omdat mensen op vakantie willen blijven gaan.
Hoe is de luxe toerist?
Vanuit Círculo Fortuny wijzen ze erop dat ze, voordat deze crisis begon, het jaar 2019 afsloten met een grotere stijging van het inkomen uit de toeristische sector dan in het aantal aankomsten van toeristen. Het was een feit dat het begin zou kunnen betekenen van een verandering in de trend naar toerisme van hogere kwaliteit,leggen ze uit.
Door de gezondheidscrisis zijn deze vooruitzichten echter opgeschort en er is nog veel onzekerheid over de gevolgen voor de middellange en lange termijn. Dit jaar lijkt het duidelijk dat het weinige toerisme dat zal worden ontvangen meer zal gericht zijn op het traditionele Spaanse aanbod van zon, zee en strand, vooral omdat veel niet-EU-markten, die de grootste uitgaven doen op hun bestemmingen, zoals de Amerikanen, nog steeds niet kunnen komen.
Om deze reden is Círculo Fortuny van mening dat het meest waarschijnlijke eerst het goedkope toerisme zal zijn, aangetrokken door de prijsdalingen in de sector en overgenomen door toeristen van nabijgelegen markten zoals het Verenigd Koninkrijk of Duitsland, zal aantrekken.
Volgens een studie zegt 60% van de luxe toeristen dat ze niet kunnen wachten om een reis te maken, maar Spanje is niet een van hun favoriete bestemmingen, aangezien Italië en Frankrijk de landen zijn die die plaats reeds bezetten. Bovendien gaven luxe toeristen, volgens Global Blue data, vóór de pandemie 50% minder uit in steden als Madrid of Barcelona dan in andere Europese steden zoals Londen, Parijs of Milaan.
Volgens Círculo Fortuny, moet men om al deze redenen “beginnen met het creëren van de toeristenindustrie van de nabije toekomst, die Spanje echt een sprong in kwaliteit zal doen maken en dat het daardoor de Eerste Divisie van het Wereldtoerisme kan betreden, waarbij we van kwantiteit naar kwaliteit gaan”. Van URSO Hotel & Spa leggen ze uit dat de luxe toerist “de klant is die van ons verwacht dat we hun verwachtingen overtreffen, hetzij met de service, met het product of met de sfeer die we individueel of in groepen om hen heen creëren”.
Voorbeelden kunnen variëren van een klant die voor een behandeling in de SPA kwam en vertrekt met het hele assortiment van producten en een voucher gereserveerd heeft voor zijn volgende afspraak, “of een reservering in ons restaurant en uiteindelijk een suite met terras reserveert voor het diner uitsluitend door te kunnen kiezen uit onze meer dan 650 wijnreferenties of na het aanvragen van een bedrijfsevenement en daardoor uiteindelijk eindigt met een galadiner ”.
