Een verhoging van de inkomstenbelasting voor de hoogste inkomens, een verhoging van de BTW op suikerhoudende dranken, een aantal nieuwe groene belastingen. De Spaanse regering heeft een cocktail aan fiscale maatregelen in de begroting voor 2021 gestoken, een begroting die juist is goedgekeurd door de Spaanse senaat. Het doel van de regering is om tot een verhoging van de belastinginkomsten met een 5,5 miljard euro te komen.
Door het gevolg van de coronavirus pandemie, heeft de regering gekozen om de grote belastinghervorming even uit te stellen. Deze maatregel, naast enkele andere maatregelen, kwam er door de onderhandeling met andere partijen om de begroting rond te krijgen.
Inkomstenbelasting (IRPF). De overheid heeft een belastingtarief van twee punten verhoogd voor inkomsten van meer dan € 300.000 per jaar en drie punten voor inkomsten uit kapitaal van meer dan € 200.000. Deze verhogingen zijn lager dan wat de PSOE en Unidas Podemos hadden afgesproken bij het opstellen van hun regeerakkoord, waarin de beide niveaus werden vastgesteld op respectievelijk € 130.000 en € 140.000. Volgens de Spaanse belastingdienst zullen deze maatregelen slechts 0,17% van de belastingplichtigen treffen en zullen ze een toename van de belastinginkomsten met € 580 miljoen in 2022 mogelijk maken.
Belasting op de Toegevoegde Waarde (BTW). In het budget is een btw-verhoging voor suikerhoudende en gezoete dranken opgenomen, waarvoor nu een tarief van 21% geldt ten opzichte van de huidige 10%. Tijdens het aannemen van het begrotingsplan door het Congres werd ook deze maatregel afgezwakt, aangezien zuivelproducten van de lijst zijn uitgesloten. Vóór deze wijziging van het plan, dat een initiatief was van Catalaans Republikeins Links (ERC), had de regering gehoopt tussen 2020 en 2021 € 400 miljoen extra op te halen met de maatregel, die gericht was op het verbeteren van voedingsgewoonten in plaats van het verhogen van de inkomsten. Uitgesloten van de begroting 2021 is de geplande verlaging van de btw-tarieven voor producten voor vrouwelijke hygiëne en veterinaire diensten, twee voorstellen die in het regeerakkoord waren opgenomen, maar die voorlopig niet zullen worden gerealiseerd. In november verlaagde de overheid echter de btw op gezichtsmaskers, verplicht in openbare ruimtes in Spanje vanwege de coronaviruspandemie, van 21% naar 4%.
Vennootschapsbelasting. De hervormingen van deze heffingen zijn ook afgezwakt in vergelijking met de toezeggingen die zijn gedaan in het regeerakkoord. In het budgetplan is een limiet opgenomen van 95% van de vrijstelling op dividenden van aangesloten vennootschappen voor groepen met inkomsten van meer dan € 40 miljoen; degenen wier inkomsten onder dat niveau liggen, hebben een uitstel van drie jaar. Volgens de Belastingdienst treft deze maatregel 1.700 bedrijven of 0,12% van het totaal aantal bedrijven dat een belastingaangifte doet, en zal de staatskas met € 473 miljoen in 2021 en € 1.047 miljard in 2022 laten toenemen.
Het voorstel van de coalitie over een minimum vennootschapsbelastingtarief van 15% is voorlopig uit de boot gevallen. Maar wat er is doorgegaan, is een tarief van 15% op niet-uitgekeerde dividenden van zogenaamde socimis, bedrijven die gespecialiseerd zijn in vastgoedbeleggingen en die momenteel zijn vrijgesteld van het betalen van vennootschapsbelasting als ze minder dan 80% van hun dividenden onder aandeelhouders uitkeren. De begroting voorspelt ongeveer € 25 miljoen aan belastinginkomsten in 2022 uit deze maatregel.
Groene belastingen. Het kabinet is voornemens twee milieubelastingen in te voeren, één op afvalproducten en één op plastic verpakkingen, die respectievelijk € 861 miljoen en € 491 miljoen aan inkomsten moeten opleveren.
Als nieuwe heffingen worden deze belastingen los van de begroting gecreëerd. Wat was opgenomen in het plan voor 2021, maar uiteindelijk niet werd goedgekeurd door het Congres, was een belastingverhoging op de kosten van diesel. De regering heeft al enige tijd plannen om het krediet voor deze fossiele brandstof te verminderen, een wijziging die zij heeft opgenomen in haar ontwerpbegrotingsplan met een verwachte inkomsten van € 500 miljoen in de komende twee jaar.
Maar de oppositie van de Baskische Nationalistische Partij (PNV), een belangrijke bondgenoot van de regering in het Congres, zag de plannen op niets uitlopen. De registratiebelasting voor nieuwe voertuigen zal in 2021 echter stijgen door een nieuw regulerend systeem voor het meten van emissies.
Vermogensbelasting. Een andere wijziging in de begroting is de onbepaalde invoering van een vermogensbelasting. Deze heffing, die in 2008 werd afgeschaft maar tijdens de financiële crisis tijdelijk opnieuw werd ingevoerd, wordt sinds 2011 jaarlijks vernieuwd, maar wordt nu permanent. De regering heeft het tarief ook verhoogd van 2,5% naar 3,5% voor vermogens boven de € 10 miljoen.
De stijging van de verwachte staatsinkomsten voor deze maatregel is echter nihil, aangezien deze belasting wordt beheerd door de Spaanse regio’s, die de macht hebben om deze tot 100% van de waarde aan de belastingbetaler toe te schrijven, iets wat trouwens in Madrid gebeurt. De overeenkomst die de regering met ERC bereikte, in ruil voor het goedkeuren van de rekeningen, omvat ook het streven naar fiscale harmonisatie in de Spaanse regio’s. Hiervoor is nog geen concreet voorstel gedaan, maar minister van Financiën María Jesús Montero heeft al gesuggereerd dat een oplossing zou kunnen zijn om bepaalde limieten in te stellen. Zo kunnen de regio’s het tarief tussen bepaalde limieten zelf bepalen. Dit zou ook kunnen worden toegepast op belastingen op erfenis en schenkingen, die ook in handen zijn van de Spaanse regio’s.
Pensioenplannen. De regering verlaagt de belastingvermindering op bijdragen aan individuele pensioenregelingen. De maximale inhouding van de in het boekjaar gedane bijdragen wordt verlaagd van € 8.000 naar € 2.000. Voor collectieve plannen gaat de limiet echter omhoog van € 8.000 naar € 10.000. Deze maatregel, waarvan de Belastingdienst schat dat de inkomsten tussen 2021 en 2022 met € 490 miljoen zullen stijgen, werd opgenomen in het begrotingsplan nadat de Spaanse belastingautoriteit (Airef) had geconcludeerd dat het fiscale voordeel van deze producten regressief is, aangezien ze de voorkeur geven aan de hoogste inkomens en ze zo niet voldoen aan hun doel, namelijk het aanmoedigen van particulier sparen.
Verzekeringspremies. In de begroting 2021 is ook een verhoging opgenomen van 6% naar 8% op het tarief voor verzekeringspremies. Het kabinet hoopt in 2021 € 450 miljoen aan inkomsten op te halen uit deze verandering.
Google en Tobin taks. Deze twee nieuwe heffingen werden los van het begrotingsplan gecreëerd en zullen naar verwachting komend jaar in werking treden. Voor de eerstgenoemden geldt een tarief van 3% voor grote bedrijven, met een omzet van meer dan € 750 miljoen wereldwijd en een omzet in Spanje van meer dan € 3 miljoen, voor onlinereclame en bemiddelingsdiensten en de verkoop van gegevens op basis van informatie van gebruikers. De regering hoopt in 2021 € 968 miljoen op te halen uit deze maatregelen, hoewel het bereik ervan afhangt van de internationale context. Het is nog onbekend hoe de nieuwe regering in de Verenigde Staten zal reageren, aangezien het de thuisbasis is van veel van deze grote bedrijven, of dat hierover een wereldwijde deal zal worden bereikt in de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).
Ondertussen zal de Tobin-belasting op financiële transacties een heffing van 0,2% zien op transacties die betrekking hebben op de verkoop of aankoop van aandelen in beursgenoteerde Spaanse bedrijven en die een kapitalisatie hebben van meer dan € 1 miljard. Deze nieuwe belasting, zegt de regering, zal de inkomsten in 2021 met € 850 miljoen verhogen.
Wet op de belastingfraude. Deze wet is ook gecreëerd in de marge van de begrotingsplannen en zal naar verwachting volgend jaar € 828 miljoen opleveren. Tot de belangrijkste maatregelen behoren de verlaging van de toegestane contante betalingen van € 2.500 naar € 1.500 tussen bedrijven en het verbod op fiscale amnestie.