De crisis die de Spaanse toeristische sector in zijn greep heeft als gevolg van de pandemie van het coronavirus, lijkt tot een einde te zijn gekomen. Al meer dan een jaar worstelt de sector, die een van de belangrijkste economische motors van Spanje is, met overleven. Maar deze zomer ligt op schema om de verwachtingen van de sector te overtreffen, een prestatie die mogelijk werd gemaakt dankzij het grote aantal binnenlandse toeristen. Er hebben dit jaar inderdaad meer nationale bezoekers door Spanje gereisd dan in 2019, het jaar voordat de pandemie het land trof.
“De zomer is heel goed geweest. We hebben hotels die het zelfs beter hebben gedaan dan in augustus 2019”, zegt Antonio Catalón, de president van AC Hotels by Marriott.
Ramón Aragonés, de directeur van NH Hotel Group, is het daarmee eens en legt uit dat het seizoen bijzonder positief is geweest voor locaties in het noorden van Spanje en langs de kust.
Deze gegevens worden als een succes beschouwd, vooral gezien de onzekerheid voor de zomer over de verspreiding van de meer besmettelijke deltavariant in Spanje . Het alarm over de coronavirusstam was zo groot dat de belangrijkste bronlanden van toerisme naar Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk, afraden om naar het land te reizen. Deze bezorgdheid nam echter grotendeels af dankzij de sterke vooruitgang van de Spaanse vaccinatiecampagne tegen Covid-19, die nu 70% van de bevolking volledig heeft gevaccineerd .
Naast de uitrol van het vaccin, hebben de besparingen die huishoudens tijdens de pandemie hebben gemaakt, ook bijgedragen aan het versterken van het zomerseizoen. Vooral dan omdat de Spanjaarden ervoor kozen om binnen het land te reizen in plaats van naar het buitenland te gaan. Volgens het Instituto Nacional de Estadística (INE) maakten Spanjaarden in juli 2020 14,9 miljoen hotelovernachtingen, vergeleken met 14,8 miljoen in dezelfde maand van 2019. Hoewel de stijging klein is, slechts 0,37%, markeert het een voor en na voor de sector na maanden van verwoestende resultaten. Een vergelijkbare trend was ook te zien bij overnachtingen in andere accommodaties, zoals toeristische appartementen en campings.
Spanje registreerde in juli ook een recordaantal binnenlandse toeristen: 5,8 miljoen, tegenover 5,7 miljoen in dezelfde maand in 2019. Hoewel dit ook maar een kleine stijging is, is het nog steeds goed nieuws voor de toeristische sector. Het verklaart ook de stijging van de toeristenuitgaven, die volgens BBVA Research in juli met 20% stegen ten opzichte van 2019.
Hoewel de reisbeperkingen in heel Europa werden versoepeld dankzij de vaccinatiecampagne tegen Covid-19, moet Spanje nog steeds buitenlandse toeristen terugwinnen. Volgens gegevens van het Instituto Nacional de Estadística (INE) over hotelovernachtingen gaven buitenlandse bezoekers in juli 2021 € 11,5 miljoen uit, vergeleken met € 28,3 miljoen in dezelfde maand in 2019, een daling met 60%. Ook het totaal aantal toeristen in deze categorie daalde met 57%.
Dit heeft verschillende negatieve gevolgen: minder vluchten, lagere toeristenuitgaven in hotels en restaurants en minder inkomsten voor bedrijven die met toerisme te maken hebben. “Deze maanden waren goed voor bestemmingen met lokaal toerisme, maar reizigers uit het buitenland werden gemist. Winkels en restaurants leven van deze bezoekers in de grote steden”, vertellen bronnen uit het bedrijfsleven dat het meest afhankelijk is van toerisme.
Op het gebied van vliegreizen reisden in juli 15 miljoen passagiers naar Spaanse luchthavens, de helft van het aantal in juli 2019, aldus de Spaanse luchthavenexploitant Aena. Als alleen rekening wordt gehouden met buitenlandse aankomsten, daalt het aantal tot 4,4 miljoen, volgens Turespaña, het instituut voor toerisme in Spanje. Dit is een daling van 60% in vergelijking met gegevens van dezelfde maand in 2019.
De sector blijft echter optimistisch dat het aantal internationale bezoekers de komende maanden weer zal opveren. Deze vooruitzichten zijn deels te wijten aan het besluit van Duitsland om heel Spanje zondag van de lijst van risicolanden te schrappen, een stap die heeft geleid tot een golf van reserveringen voor eind augustus. De Canarische Eilanden werden ook verwijderd van deze lijst op een eerdere datum.
“Sinds Duitsland heeft besloten de Canarische Eilanden op de groene lijst, van reisbestemmingen, te zetten, hebben we een stortvloed aan reserveringen ontvangen. Augustus is goed geweest en het lijkt erop dat september dat ook zal zijn voor deze bestemming”, zeggen bronnen van de hotelketen Riu.
Ook hotelgroep Meliá is optimistisch: “De verwachtingen voor de Duitse markt zijn positief en we merken een verbetering bij Britse klanten. In september naderen we het niveau van 2019.”
“Op de Balearen en de Canarische eilanden was de bezettingsgraad voor de zomer in lijn met wat werd voorspeld en er worden nog steeds nieuwe reserveringen gemaakt voor september”, voegt Alejandro Reynal, de directeur van Apple Leisure Group, toe. Hij heeft vertrouwen in de positieve epidemiologische situatie in Spanje die het seizoen enige tijd zal verlengen.
De hotelindustrie hoopt inderdaad het vakantieseizoen in september en oktober te verlengen door korte vakanties te promoten. Dit zal echter moeilijker zijn voor kustbestemmingen die afhankelijk zijn van goed weer.
In deze gevallen waarschuwt Catalán van AC by Marriott voor het scheppen van valse verwachtingen: “De cycli zijn wat ze zijn. Het sterke seizoen in deze zomerbestemmingen is in juli en augustus. In september zijn er mensen die het seizoen verlengen, maar de verblijven zullen steeds korter worden.”
De vooruitzichten voor de Canarische Eilanden zijn echter positiever aangezien het hoogseizoen in de winter valt. “De voorspellingen zijn goed, maar het is nog te vroeg om te zien of we een stijging van de bezettingsgraad zullen zien. Maar het klopt dat er steeds meer reserveringen zijn voor november en december, waaruit blijkt dat er interesse is”, zegt Reynal.